مقدمه:
نرمافزار آرشيو و نگهداري منابع ديجيتال نوسا توانايي نگهداري و مديريت انواع مختلف منابع ديجيتال را دارد.
منابع دیجیتال را می توان به چند دسته تقسيم نمود:
متون: تمام فايلهاي رايانهاي نظير DOC و PDF که به طور کلي براي ذخيره فرم رايانهای منابع متني نظير کتاب، مقاله، پاياننامه و ساير اسناد به کار مي روند.
تصاوير: تمام فايلهاي رايانهای نظير PNG ،JPG ، BMP و غيره که براي ذخيره فرم رايانهای عکس، پوستر و يا تصاوير اسناد به کار مي روند.
فايلهای صوتي: تمام فايلهاي رايانهای نظير MP3، WAV و غيره که براي ذخيره فرم رايانهای موسيقي و يا مواد گفتاري نظير سخنراني به کار مي روند.
فايلهاي تصويري: تمام فايلهاي رايانهاي نظير DIVX، AVI، MPEG و غيره که براي ذخيره فرم رايانهاي فيلم ها و تصاوير متحرک به کار مي روند.
ساير دادههاي رايانهاي: ساير فايلهاي رايانهاي نظير فايلهاي نرمافزارهاي خاص مهندسي (به طور مثال Autocad) و يا هرگونه فايلهاي اطلاعاتي ديگر که جزء چهاردسته قبل نيستند.
ساختار درختی منابع دیجیتال:
ساختار درختی منابع دیجیتال، همزمان با ورود اطلاعات منابع شکل می گیرد. در واقع، منابع دیجیتال تشکیل دهنده شاخهها و برگهای درخت منابع دیجیتال هستند.
هر منبع دیجیتال می تواند دارای زیرشاخه و یا فاقد زیرشاخه باشد. شاخههایی که در کنار یکدیگر قرار میگیرند، یک سطح را تشکیل می دهند.
ورود به درخت منابع دیجیتال
جهت ورود به درخت منابع دیجیتال از دو روش زیر می توان استفاده نمود:
روش اول : منوی منابع دیجیتال و انتخاب گزینه افزودن یا اصلاح اطلاعات منابع دیجیتال با استفاده از درخت
روش دوم : انتخاب گزینه افزودن یا اصلاح درختی از پنجره اصلی نرمافزار
پنجره فهرست درختی منابع دیجیتال از دو قسمت اصلی تشکیل گردیده است.
قسمت سمت راست پنجره، فهرست منابع دیجیتال (ناحیه قرمز رنگ) و قسمت سمت چپ پنجره، درخت منابع دیجیتال (ناحیه سبز رنگ) نامیده می شود.
در قسمت فهرست منابع دیجیتال، از طریق نوار ابزار، بر روی گزینه افزودن یک منبع دیجیتال کلیک نمایید.
پس از باز شدن محاوره ورود اطلاعات منبع دیجیتال، به سربرگ مشخصات فایل وارد شوید.
-- منبع دیجیتال دارای فایل است و فایل درون پایگاه ذخیره می گردد. منظور از درون پایگاه، نگهداری فایل درون بانک اطلاعاتی SQL Server است. این روش، امنیت بالایی داشته و فایل دیجیتال پس از ذخیره درون پایگاه، براحتی در دسترس نمی باشد. این روش محدودیتی دارد و آن محدودیت در حجم فایل می باشد. منابع با حجم پایینتر از 10 مگابایت براحتی درون پایگاه ذخیره می گردند. حجم متوسط بین 10 تا 100 مگابایت را باید به صورت مدیریت شده به پایگاه اضافه نمود. ازنگهداری فایل های با حجم بالای 100 مگابایت درون پایگاه می بایست اجتناب نمود.
-- منبع دیجیتال دارای فایل است و فایل بیرون از پایگاه ذخیره می گردد. منظور از بیرون پایگاه، مسیرهای تعیین شده بر روی هارد سرور می باشد. آدرس دسترسی به فایل، درون نرم افزار ذخیره می گردد. امنیت این روش نگهداری به مراتب از روش قبلی پایینتر است ولی مزیتی که در این روش وجود دارد، عدم محدودیت حجم در نگهداری فایل ها می باشد.
-- منبع دیجیتال می تواند دارای فایل نباشد. به طور مثال سرویس های محاورهای (Interactive Service) مانند Google. در این موارد می توان از گزینه منبع دیجیتال دارای فایل نیست استفاده نمود. کاربرد دیگری که این گزینه دارد، زمانی است که شاخه ایجاد شده صرفا جهت دستهبندی زیرشاخهها در درخت استفاده گردد و سرشاخه فاقد فایل باشد.
جهت درج اطلاعات، سربرگ مشخصات عمومی را انتخاب نمایید.
نکته:
هنگام افزودن یک فایل، اطلاعات زیر به صورت خودکار استخراج می شوند:
قالب خاص / نام فایل / اندازه فایل / تاریخ ایجاد / شماره سطح / نام سطح / بخش
اطلاعات زیر، جهت دستهبندی و دسترسی بهتر به فایلها، لازم است ورود اطلاعات دستی شوند:
نوع محتوی (Type) / شرح (Description) / کلید واژه (Keyword)
آشنایی با فیلدها:
-- شرح: فیلدی از نوع متنی در مورد منبع دیجیتال که در مواردی مانند کتاب و پایان نامه ها می تواند اطلاعات عنوان باشد.
-- یادداشت نسخه : در مواردی که منبع دیجیتال به صورت نسخهای به نرم افزار افزوده میگردند، تغییرات هر نسخه را می توان در قالب یادداشت نسخه درج نمود.
-- قالب خاص: پس از افزودن فایل، به صورت خودکار استخراج می گردد و رابطه مستقیم با پسوند فایل دارد.
-- نوع محتوی: بر اساس انواع محتوای از پیش تعریف شده مرکز، می بایست انتخاب گردد.
-- بخش: اطلاعات این فیلد از سرشاخه (سطح یک) به زیرشاخهها ارث میرسد. پیاده سازی امکان بخش شامل مراکزی می گردد که ورود اطلاعات منابع دیجیتال هر بخش از مرکز به کاربران همان بخش موکول گردیده و عدم دسترسی کاربران سایر بخش ها به آن منابع مدنظر می باشد.
نکته: مراکزی که نیاز به پیادهسازی بیش از یک بخش دارند، می بایست اقدام به تهیه امکان بخش نمایند.
-- شماره منبع دیجیتال: شماره ردیف قرارگیری منبع دیجیتال در کنار سایر منابع در یک شاخه درخت می باشد که قابل تغییر بوده و ترتیب قرارگیری منابع را تعیین می نماید.
-- نوع زیرگروه از نظر کدینگ: تعیین کننده گنجایش یک شاخه و تعداد منابعی است که در زیرشاخه قرار خواهند گرفت.
-- نوع ارتباط با سرگروه: در نظر بگیرید شاخهای در درخت اصلی به یک کتاب اختصاص یافته است. عنوان کتاب در شرح سرشاخه درج می گردد و زیرشاخههای آن شامل فصلهای مختلف کتاب بوده و هر فصل در قالب فایلهای مختلف ذخیره و نگهداری می گردند. ارتباط زیرشاخهها با سرشاخه از نوع جزء به کل است. تعیین زیرشاخه ها به عنوان اجزا، این امکان را فراهم خواهد ساخت که در زمان جستجو و بازیابی منابع بتوان اجزا را جداگانه جستجو نمود.
<<پایان بخش اول>>
ادامه در بخش دوم